ETIČKE I PRAVNE DILEME U LEGISLATIVI VJEŠTAČKE INTELIGENCIJE NA GLOBALNOM I NACIONALNOM NIVOU

Abstract

Prisustvo vještačke inteligencije (AI) na globalnom planu uveliko ima svoj višestruki utacaj na gotovo sve sfere ukupnog društvenog života, čime direktno utiče na brojne ekonomske, privredne, socijalne, kulturne ali i lične živote kako društva tako i pojedinaca. Svoje višestruko i svestrano djelovanje ispoljava kako u pozitivnom tako i negativnom aspektu, pa se nužno nameće potreba njegovog sistemskog i normativnog usmjeravanja, kako na međunarodnom tako i nacionalnom nivou. Prepoznavanje potrebe pravnog i zakonskog uobličenja korišćenja i upotrebe vještačke inteligencije posledično je uslovljeno primjerima zloupotrebe koja može imati dalekosežne posledice. Multidisciplinarni pristup korišćenja vještačke inteligencije je neminovsnost, na koju upozoravaju i brojni autori, koji istovremeno smatraju da društvo u cjelini nije dovoljno pripremljeno za potpuno korišćenje vještačke inteligencije i da od njene upotrebe zavisi i budućnost čovječanstva u cjelini. Poseban akcenat adekvatne upotrebe vještačke inteligencije, pravna nauka mora da sagleda na sveobuhvatan način, čime bi se preventivno uticalo na mogućnost njene zloupotrebe, ali i predviđene sankcije ukoliko se propisane zakonske odredbe ne poštuju. Prvi na braniku očuvanja i zaštite društva upotrebe vještačke inteligencije jesu međunarodni normativni okviru, koji su definisani ugovorima, uredbama, smjernicama i slično, a što je osnovni temelj razvoja nacionalnih zakonodavstava i strategija kojima se uređuje upotreba vještačke intelgencije.